Depressie
Onder de stemmingsstoornissen vallen o.a. de depressieve stoornis, langdurige somberheid en de bipolaire stoornis. Mensen die last hebben van een bipolaire stoornis worden meestal niet binnen de basis GGZ behandeld, maar in de gespecialiseerde GGZ. Om deze reden worden hieronder alleen de depressieve stoornis en langdurige somberheid besproken.
Cognitieve gedragstherapie, of kortweg CGT, is een effectieve vorm van therapie en de aangewezen behandelvorm bij de meeste stemmingsklachten. Een behandeling door middel van cognitieve gedragstherapie bestaat o.a. uit het uitdagen van uw sombere gedachten en het veranderen van uw gedrag. Dit laatste wordt wel reactivatie genoemd. Uw behandelaar zal u daar zorgvuldig bij begeleiden.
Indien u last heeft van stemmingsklachten en geïnteresseerd bent in een behandeling, neem dan gerust contact op. Jolien Spoelstra is bij de VGCt geregistreerd als cognitief gedragstherapeut. Via de website van de Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve Therapie, de VGCt, kunt u ook meer informatie vinden over de behandeling van stemmingsstoornissen.
Depressieve stoornis
Veel mensen voelen zich wel eens somber en mensen zeggen dan ook wel ‘ik voel mij depressief’. Psychologen spreken echter pas van een depressie, of een ‘depressieve stoornis’, wanneer u zich minstens enkele aaneengesloten weken het grootste deel van de dag somber voelt en geen interesse en plezier meer hebt in activiteiten waarbij u dat eerder wel had. Naast deze twee hoofdkenmerken kunnen mensen met een depressieve stoornis een hoop andere klachten hebben, zoals een gevoel van waardeloosheid en schuldgevoelens, gedachten aan de dood, slaapproblemen, vermoeidheid, weinig energie, traagheid, minder zin in seks, een verandering in de eetlust, concentratieproblemen, besluiteloosheid en piekeren.
Wanneer een depressieve stoornis wordt vastgesteld, wordt er tevens gekeken of het een lichte, matige of ernstige depressie betreft en of het de eerste keer is dat u een depressie heeft of dat u al eerder een depressieve stoornis heeft gehad. Terugkerende depressies worden meestal in de gespecialiseerde GGZ behandeld. Wanneer de depressieve klachten matig of ernstig van aard zijn, kan het verstandig zijn om naast de psychologische behandeling ook medicatie te gebruiken. Ook in dat geval is een behandeling binnen de gespecialiseerde GGZ vaak de beste optie. Lichte depressies worden meestal in de basis GGZ behandeld.
In een cognitief gedragstherapeutische behandeling zal u uitgelegd krijgen hoe een depressieve stoornis ontstaat en in stand gehouden wordt. De behandeling is er daarna op gericht om uw sombere gedachten aan te pakken en uw gedrag te veranderen. Vaak wordt u gemotiveerd om meer te gaan ondernemen. Aan het eind van de behandeling zal tevens aandacht besteed worden aan het voorkomen dat u opnieuw depressieve klachten ontwikkelt.
Langdurige somberheid
Langdurige somberheid werd vroeger wel een ‘dysthyme stoornis’ genoemd, maar tegenwoordig is de officiële diagnose een ‘persisterende depressieve stoornis‘. Wanneer mensen last hebben van langdurige somberheid hebben ze gedurende een periode van ten minste twee jaar een sombere stemming tijdens het grootste deel van de dag. Er wordt niet voldaan aan de criteria van een depressieve stoornis, maar mensen hebben dan vaak wel enkele klachten die ook bij een depressie gezien worden, zoals slaapproblemen, vermoeidheid, weinig energie, een verandering in de eetlust, minder zin in seks, een verminderde concentratie of moeite om tot een beslissing te komen. Het is ook mogelijk om last te hebben van langdurige somberheidsklachten en daarbovenop een depressieve stoornis te ontwikkelen.
De behandeling van langdurige somberheid is in hoofdlijnen gelijk aan de behandeling van een depressieve stoornis.
Depressie, relaties en seks
Wanneer mensen last hebben van een stemmingsstoornis, kan dit een negatief effect hebben op hun relaties en hun seksleven. Ook in dat geval kan een psychologische behandeling helpen.
Zo zijn mensen die last hebben van een depressieve stoornis vaak geneigd om zich sociaal terug te trekken en zijn ze soms vlak in hun emoties. Hierdoor kan het moeilijk zijn om contact te maken en een connectie met elkaar te voelen. Bovendien maken partners zich geregeld veel zorgen, wanneer hun geliefde een depressie heeft. Hierdoor kunnen de onderlinge verhoudingen binnen een relatie sterk veranderen.
Ook hebben mensen die last hebben van een depressieve stoornis of langdurige somberheid vaak minder zin in seks. Ze genieten minder, zijn vaak moe en nemen weinig initiatief. Het is logisch dat hun seksleven daar uiteindelijk onder leidt. Medicatie tegen depressieve klachten heeft echter ook vaak een negatief effect op de zin in seks en het vermogen om klaar te komen.
Indien u geïnteresseerd bent in een behandeling die zich richt op uw stemmingsklachten, maar tevens aandacht besteed aan het effect daarvan op uw relaties en seksleven, neem dan gerust contact op. Jolien Spoelstra is opgeleid tot EFT-relatietherapeut en bij de NVVS geregistreerd als seksuoloog. Via de website van de Stichting EFT Nederland en de Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie, de NVVS, kunt u ook meer informatie vinden.
